Anadolu’nun Hristiyan Azizleri ve Kaçırılan Muazzam Fırsatlar; Noel Baba Gerçeği!
M.S. 343 yılında Piskoposu olduğu günümüzün Demresi Myra’da ölen ve genel olarak Noel Baba olarak bilinen Aziz Nicholas, M.S. 270’lerde Patara’da doğmuştur.
Myra’daki kilisesine gömüldü ancak bazı kemikleri İtalyan denizciler tarafından çalınarak 1087 yılında İtalya’nın Bari kentine götürüldü ama şans eseri bazı kemikleri mezarında kaldı, şimdi Antalya Müzesi’nde koruma altında.
Aziz Nikolas’ın Antalya Arkeoloji Müzesinde Muhafaza Edilen Kemikleri[/caption]Muhtaç ve hastaların dostuydu ve çocukların, denizcilerin, tüccarların ve Yunanistan ve Rusya dahil birçok Hıristiyan ülkesinin koruyucu azizidir.
Hepsi bu mu?
Hayır, dini ve kültürel değerlerinden çok daha fazlasıdır, yani turizmden oyuncak sektörüne kadar Noel Baba, dünya çapında Noel sezonunda sırtından 1.6 trilyon dolar kazanılan birçok şirketin paha biçilemez bir mücevheridir.
Noel Baba doğup, büyüyüp, yaşadığı Türkiye için turizm ve tanıtım olarak kaçırılan çok büyük bir fırsatın adıdır.
Antalya’da doğdu, büyüdü ve öldü ancak Türkiye turizm, kültür ve halkla ilişkiler gibi tanıtım faaliyetlerinde adını kullanamıyor.
Türkiye laik bir devlet olmasına rağmen siyasetçilerimiz, aydınlarımızın çoğunluğu Noel Baba’nın bir Hıristiyan azizi olarak bizden olmadığını düşünüyor ama eğer Müslüman olsaydı Türkiye’nin önde gelen tanıtım ve kültür değerlerinden biri olurdu.
Aziz George, Aziz Basil, Aziz Paul, Aziz Barbara ve Aziz Thecla gibi Anadolu’da doğup, yaşayan ve ölen birçok aziz gibi o da bir Anadolu Rumuydu. O halde, o, Hristiyan kimliğiyle vatanımızın evladıdır, Müslüman alimlere, Mevlana’ya, Yunus Emre’ye saygı duyduğumuz kadar, Noel Baba’ya yani Aziz Nikolas’a ve diğerlerine de saygı göstermeliyiz.
Eğer Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı Noel Baba’yı doğduğu yer olan Patara’nın dünyaca ünlü plajından ren geyiğinin çektiği kızağına bindirebilseydi, Demre’de bacalardan ihtiyaç sahiplerine yiyecek götürdüğü kilisesinin önünde gezdirme imkanı yaratmış olsaydı, Noel sezonunda Türk turizmi çok büyük bir gelir elde edebilirdi.
Peki, ticari ve kültürel olarak bildiğiniz gibi Noel Baba’nın Myra Piskoposu Aziz Nikolaos’la gerçekte bir ilgisi var mıdır?
Aziz Nikolaos, Milattan Sonra 325’te İznik’teki ilk Ekümenik Konsil’e katılan en parlak ilahiyatçılardan biriydi ve İznik Konsili’nde tutumuyla bütün Hristiyan dünyasında tanınmıştır ve gerçekten iyiliği, yardımseverliği ve merhametiyle bilinen bir azizdir.
“Noel Baba” gerçek Aziz Nikolas’la pek alakası olmayan bir Batı geleneğidir ve bu konuda bir kafa karışıklığı var, çünkü bir Ortodoks geleneği olarak başlayan çocuklara hediyeyi Ortodoks Geleneğinde M.S. 329 ve 379 yılları arasında yaşayan Hristiyanlığın en büyük azizlerinden Kayserili Büyük Basil’in getirdiğine inanılır ve geçmişte Anadolu’da hâlen, Yunanistan’da bu inanç yaygındır.
Avrupa’ya sıçrayarak Aziz Basil’in yerini Aziz Nikolas’ın alması ise 16’nci Yüzyılda Rönesans ile birlikte Aziz Nikolas’ın Avrupa’da en popüler aziz olmasıyla alakalıdır, zira Aziz Nikolas aynı zamanda denizcilerin de koruyucu aziziydi ve Hollanda denizcilikte önemli bir ülkeydi. Öyle ki, Protestan Reformundan sonra bile, azizlere hürmetin düşüşe geçmesine rağmen, Aziz Nikolas, özellikle Hollanda’da popülerdi, Noel Baba (Santa Claus) ismi de Aziz Nikolas’ın Hollanda dilindeki telefuzu Sint Nikolas’ın kısaltılmış hali olan Sinter Klaas’tan türedi.
Ancak Noel’in geleneksel anlayışı Hıristiyanların İsa’nın doğuşunu kutlamasıdır ve hediye verme fikrinin kökeni, Hristiyanlıkta Üç Kral veya Bilge Adam olarak bilinen Kaspar, Balthasar ve Melchior’un Bebek İsa’ya altın, buhur ve mür hediyelerine kadar uzanabilir.
Olayın turistik ve ticari yönüne bakacak olursak Noel Baba Antalyalıdır, Finlandiya’nın yaptığı muazzam reklamı biz yapabilirdik çünkü Finlandiya’da olmayan Aziz Nikolas’ın doğduğu ve yaşadığı Antik Likya şehirleri Patara ile Myra bizim ve Antalya’nın Beydağları’nda Finlandiya’da olan kardan da var geyikten de var.
Metin Yılmaz / NationalTurk