Reuters haber ajansı Hamas’ın askeri kapasitesinin, 1988 yılında ilk broşürleri dağıtmasının üzerinden geçen 36 yılda ne seviye ulaştığını araştırdı.
Reuters ilgili haberi için Hamas yetkilileri de dahil 11 kişiyle konuştu.
7 Ekim’deki ani baskında, İsrail tarihinde tek seferde en büyük can kaybı yaşandı.
Asker ve sivil en az 1300 kişinin öldürüldüğü saldırılar, Hamas’ın ulaştığı askeri kapasiteye ilişkin perdeyi de araladı.
Lübnan’da bulunan Hamas yetkilisi Ali Baraka, “İcatlar ihtiyaçtan doğar” diyerek, uygulanan ablukanın Hamas’ı içeride mühimmat üretimi yoluna zorladığını anlattı.
Gazze’de kontrolü kazandıktan sonra 2008 yılında Hamas’ın elindeki roketlerin menzilli 40 km civarındaydı. Bu menzil 2021’e gelindiğinde 230 km’ye çıktı.
Gazze’de yaşayan örgüte yakın bir kaynak, “Onlar mini bir ordu gibi” diyerek Hamas’ın askeri bir akademisi bulunduğunu anlatıyor.
Aynı kaynak örgütün yaklaşık 40 bin üyesi olan askeri kanadında, siber güvenlik ve deniz komando birimlerinin de yer aldığını aktarıyor.
7 Ekim’de yapılan saldırıda, insansız hava araçları ile İsrail’in gözetleme ve haberleşme kuleleri imha edildi.
New York Times, saldırıların birinci haftasında yayınladığı haberde, Hamas militanlarının İsrail’in askeri üslerine bilinçli saldırılar düzenlediğini, üslerdeki muhaberat odalarının yerini dahi bildiğinin anlaşıldığını aktarıyor.
Haberde, saldırının 2022’den bu yana planlandığını gösteren belgelere atıf da yapılıyor.
Global Security isimli internet sitesine göre grubun 90’lı yıllardaki askeri kanadı 10 bin savaşçıdan oluşuyordu.
Artan askeri kapasite İsrail’in harekatlarında da kendini gösteriyor.
2008’deki harekatta İsrail ordusu dokuz asker kaybederken bu sayı 2014’te 66’ya çıktı.
Londra merkezli bir düşünce kuruluşu olan Royal United Services Institute’ten H.A. Hellyer, İsrail ordusunun Hamas’ı ortadan kaldırma kapasitesi olduğunu ancak bunun gerçekleşmesi ile Gazze’deki sivil halka verilecek zarar arasında direkt bağlantı olduğunu söylüyor.
Amerika’daki Yahudilerin kurduğu bir düşünce kuruluşu olan National Security of America, 2021’deki savaşta, Hamas ve İslami Cihat, harekata karşın ellerindeki roket envanterinin neredeyse yarısını korumayı başardığını kaydediyor.
Tahran da Hamas ile doğrudan ilişkili.
Batılı yetkililere göre, İran’ın İsrail’i çevreleme amacı taşıyan bölgesel politikasında Hamas, Hizbullah ve diğer Filistinli örgütlerle birlikte önemli bir rol oynuyor.
Ancak Reuters’a konuşan Hamas kaynakları İran, her ne kadar maddi ve askeri yardımlar yapsa da 7 Ekim saldırısının düğmesine Hamas inisiyatifi ile basıldığını aktarıyor.
İran da saldırıyı kutlamakla birlikte, baskında rol oynadığı iddiasını reddediyor.
Hamas lideri İsmail Haniye, El Cezire televizyonuna, uzun menzilli füzeler İran ve Suriye’den elde ettiklerini söyledi.
Bir İsrail güvenlik kaynağına göre İran’ın Hamas’a yaptığı maddi yardım miktarı yıllık 350 milyon dolara çıktı.
Lübnan’da bulunan Hamas yetkilisi Ali Baraka’ya göre 7 Ekim saldırılarının temel amaçları, ablukanın kaldırılması, El Aksa’ya yapılan baskınların sonlandırılması ve İsrail hapishanelerindeki 5 bin tutuklunun salıverilmesi.
Kaynak: BBC Türkçe
