Çoğu zaman basit olarak görülen sağlık sorunlarında hastaneye danışmaktansa ilk tercih eczaneler oluyor. Reçetesiz ağrı kesiciler, göz damlaları, soğuk algınlığı ilaçları ülkemizde ve dünyada çokça satılıyor. Hatta ne yazık ki sosyal medya fenomenleri takviye ürünlerin reklamlarını sık sık yaparak bu ürünlerin satışlarına katkı sağlıyor.
Uzmanlar ise OTC ilaç alacak olanların mutlaka bir eczacıya danışmasını, bilinçsiz yapılan sosyal medya reklamlarına itibar edilmemesini tavsiye ediyor. Reçetesiz satılan ilaçların bilinçsiz kullanımı ise geri dönülmesi güç hasarlara yol açabiliyor. İşte, OTC gerçeği…
OTC ilaç nedir?
Over The Counter (OTC) eczanelerden reçetesiz olarak satın alınabilen ilaçlara verilen isimdir. Bu gruptaki ilaçlar hekim kontrolü olmaksızın bireyin kendi ihtiyaçları doğrultusunda kendi kendine tedavisini sağlamak için eczaneden reçetesiz olarak temin edebileceği ilaçlardır.
OTC ilaç örnekleri, OTC ağrı kesiciler hangileri?
Ağrı kesici-ateş düşürücü: Asetaminofen, Salisilik asit, non stteroidal anfi inflamatuvar
Öksürük: Dekstrometorfan, Guaifenesin
Boğaz ağrısı, baş ağrısı: Asetaminofen, İbuprofen, Benzokain, Dehidratedgliserin
Sinüs tıkanıklığı: Tuzlu su, okyanus suyu
Burun akıntısı, göz akıntısı: Difenhidramin, Loratadin, Setirizin, Feksofenadin
Mide sorunları: Bizmut subsalisilat, Simetikon, Dimenhidrinat, Emetrol,Ranitidin, Omeprazol, Lansoprazol, Antiasitler
OTC ilaçların zararları nelerdir?
Çoğu kişi reçetesiz satılan ağrı kesicilerin tehlikeli olduğunu düşünmüyor çünkü bunları satın almak için reçeteye ihtiyacınız yok. Çoğu durumda, talimatlara uygun kullanıldıklarında oldukça güvenlidirler. Ancak bazı büyük risklere sahip olabilirler. Bu, özellikle talimatları takip etmemeniz durumunda geçerlidir.
Reçetesiz satılan ağrı kesicilerle ilgili en ciddi sorunlardan biri, bunların aynı anda çok fazla alınmasıdır. Bir ilacı tavsiye edilenden daha fazla alırsanız sağlık sorunlarına neden olabilir. Sık sık çok fazla asetaminofen alırsanız ciddi karaciğer hasarına ve hatta ölüme neden olabilir.
Bazı öksürük ve soğuk algınlığı ilaçları ile alerji ilaçlarında diğer bileşenlerin yanı sıra asetaminofen veya NSAID bulunabilir. Bu nedenle aldığınız tüm ilaçların prospektüslerini okumalısınız.
Ağrı kesiciler diğer ilaçlarla, özellikle de kan sulandırıcılarla zararlı reaksiyona girebilir. Herhangi bir reçeteli ilaç kullanıyorsanız, herhangi bir OTC ağrı kesici almaktan kaçınmanız gerekip gerekmediğini sağlık uzmanınıza sorun. Ayrıca bazı reçetesiz ağrı kesiciler bazı sağlık koşullarını daha da kötüleştirebilir. Bu nedenle hangilerinin sizin için güvenli olduğunu sağlık uzmanınızdan öğrenin.
Herhangi bir OTC ilacı satın almadan önce eczacınıza danışın. Sağlık geçmişinize veya durumunuza göre sizin için en iyi ilacı seçmenize yardımcı olabilirler.
OTC ilaçların riskini azaltmak için neler yapmak gerekir?
OTC ilaçlarını ne sıklıkla kullandığınızı sınırlamaya çalışın. Gerçekten ihtiyacınız olmadığı sürece bunları kullanmayın.
Herhangi bir reçeteli ilaç kullanıyorsanız, OTC ilacı almadan önce doktorunuza danışın.
İlacın prospektüslerini okumalısınız. İlacın hangi bileşenleri içerdiğini bildiğinizden emin olun. Ayrıca uyarıları veya olası olumsuz etkileri anladığınızdan emin olun.
İlaçla ilgili anlamadığınız bir nokta varsa doktorunuza veya eczacınıza sormanızda fayda var.
İlacı eczacınızın önerdiği şekilde kullanın. Önerilenden daha yüksek dozda ilaç almayın. Önerilenden daha uzun süre kullanmayınız.
Çocuklara ilaç verirken doğru miktarı aldıklarından emin olmak için doğru ölçüm cihazını kullanın. İlacı ölçmek için ölçü kaşığı ya da şırınga kullanmanız gerekiyor.
Doktorunuz sakıncası olmadığını söylemediği sürece kapsülleri ayırmayın veya yemeğinize ilaç karıştırmayın. Bu ilacın çalışma şeklini değiştirebilir.
Alkollü içeceklerle ilaç almayın.
Etikette aksi belirtilmediği sürece ilacı sıcak içeceklere karıştırmayın. Isı ilacın olması gerektiği gibi çalışmasını engelleyebilir.
İlaç alırken aynı zamanda vitamin hapları almayın. Vitaminler ve mineraller bazı ilaçlarla birlikte alındığında sorunlara neden olabilir.
Geçmişte OTC ilaçlarına karşı yaşadığınız alerjileri ve olumsuz reaksiyonları takip edin. Aynı maddeleri içeren ilaçlardan kaçının.
İlaç içeriğini dikkatlice okuyun. Aynı etken maddeleri içeren ilaçları aynı anda almaktan kaçının. Bu, belirli bir ilacı çok fazla almaktan kaçınmanıza yardımcı olabilir.
OTC ilaçlar kimler için tehlikelidir?
OTC ilaçlarını ara sıra ve uygun şekilde kullanan sağlıklı yetişkinlerin olumsuz etki riski düşüktür. Ancak bazı kişiler daha büyük risk altındadır. Bebekler, 65 yaş üstü bireyler ve birdan fazla ilaç kullananlarda risk yüksektir. İşte, OTC ilaç kullanması sakıncalı olabilecek kişiler:
- Astım sorunu
- Kanama bozuklukları
- Kan pıhtılaşma bozuklukları
- Solunum Problemleri
- Diyabet
- Büyümüş prostat bezleri
- Epilepsi
- Glokom
- Gut
- Kalp hastalığı
- Yüksek tansiyon
- Bağışıklık sistemi sorunları
- Böbrek sorunları
- Karaciğer sorunları
- Parkinson hastalığı
- Psikiyatrik sorunlar
- Tiroid problemleri yaşayanlar hekime danışmadan reçetesiz ilaç kullanmamalıdırlar.
